Rachtan Zdzisław ps. “Halny”

Rachtan Zdzisław ps. “Halny”rachtan

 

 

 

 

Urodził się 9 marca 1924 r. w Starachowicach, syn Stefana i Jadwigi z domu Sułek. W czasie okupacji, od 1940 r. pracował jako robotnik w cegielni w Starachowicach.

W październiku 1940 r. zaprzysiężony w Narodowej Organizacji Narodowej – NOW. Aresztowany przez gestapo w lutym 1942 r., więziony w Kielcach do czerwca 1942 r. Od lipca 1942 r. do września poddany organizacyjnej kwarantannie. W NOW przeszedł szkolenie podoficerskie. W marcu 1943 r. włączony do oddziału dywersyjnego chorążego “Sęka” /”Szorta” Tomasza Wagi. Oddział ten w czerwcu 1943r. został podporządkowany szefowi “Kedywu” Okręgu Radomska-Kieleckiego Armii Krajowej, por./mjr “Ponuremu” – Jan Piwnik. Scalał on luźno chodzące oddziały różnych barw i utworzył z nich trzy zgrupowania: I – “Nurta” – Eugeniusza Gedymina Kaszyńskiego, II – “Robota” – Waldemara Szwieca, III – “Mariańskiego” – Stanisława Pałaca. Oddział “Szorta” znalazł się w I Zgrupowaniu “Nurta”, które miało swoje Mp (miejsce postoju) na Wykusie do października 1943 r. “Halny” był w oddziale “Szorta” awansowany kolejno do stopnia plutonowego i był dowódcą drużyny. W Zgrupowaniu “Nurta” przemianowanym w operacji “Burza” na I batalion 2 pp Legionów Armii Krajowej, walczył do rozwiązania Armii Krajowej, tj. 19 stycznia 1945 r. W roku 1945 awansowany na ppor. czasu wojny. Za walkę 27 sierpnia1944 r. pod Dziebałtowem odznaczony Krzyżem Walecznych (nr 32336), za walkę 29/30.10.1944 r. pod Lipnem i Chotowem otrzymał Order Wojenny Krzyża Virtuti Militari V klasy (nr 12988).

Po rozwiązaniu Armii Krajowej, ostrzeżony w styczniu 1945 r. uniknął aresztowani przez UB (Urząd Bezpieczeństwa) i zamieszkał wraz z żoną Krystyną w Toruniu. W 1947 r. zdał maturę w gimnazjum dla dorosłych i rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu. Równocześnie pracował od 1945 r. do 1950r. w Fabryce Wodomierzy i Gazomierzy w Toruniu. Zagrożony aresztowaniem przez UB przenosi się wraz z rodziną (żoną, córką i synem) w 1950 r. do Warszawy. Pracę uzyskuje w Polskich Wydawnictwach Gospodarczych, gdzie pracuje do 1962r. Urząd Bezpieczeństwa nie pozwala na dokończenie przerwanych studiów. Kończy je dopiero w 1962 r. na Uniwersytecie Warszawskim, uzyskując stopień magistra prawa. Od 1962 r. do 1982 r. pracuje w Spółdzielczym Biurze Turystycznym TURYSTA. W czasie stanu wojennego, 31.12.1981 r. zwolniony, przeszedł na wcześniejszą emeryturę. Do żadnej partii politycznej nie należał. Od 1952r. w Polskim Towarzystwie Turystyczno-Krajoznawczym działa na różnych stanowiskach i funkcjach. Uprawia turystykę górską.

W 1957 r. należał do inicjatorów i realizatorów utworzenia Środowiska Żołnierzy Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej PONURY-NURT. Był członkiem Rady Starszych tej nieformalnej, ale działającej skutecznie organizacji weterańskiej. Z jego inicjatywy Środowisko PONURY-NURT przystąpiło na prawach Okręgu do powstałego w Warszawie w roku 1990 Stowarzyszenia Żołnierzy Armii Krajowej, przekształconego następnie na Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej. W drugiej kadencji władz tego Związku pełnił funkcję wiceprezesa Zarządu Głównego. Na corocznej “koncentracji” żołnierzy PONUREGO-NURTA, w czerwcu 1995 r., w Wąchocku, wybrany został Przewodniczącym Zarządu Środowiska Żołnierzy Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej PONURY-NURT. Z jego inicjatywy, 25 maja 1996 r. Środowisko podpisało porozumienie ze Związkiem Harcerstwa Rzeczypospolitej. Porozumienie dotyczy przejęcia pałeczki w sztafecie pokoleń – kontynuacji działań prowadzonych przez Środowisko. Zgodnie ze statutem SZŻAK, “Halny” jako Prezes Środowiska (Okręgu) jest członkiem Zarządu Głównego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Od roku 1995 “Halny” jest również wiceprezesem Zarządu Fundacji Pomocy na Rzecz Żołnierzy Armii Krajowej im. gen. broni Leopolda Okulickiego “Niedźwiadek”. Jest to praca społeczna. Poza odznaczeniami bojowymi posiada: Krzyż Armii Krajowej (nr 6113-1961r.) oraz Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1995 r.), Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2008 r.)